Πολιτική δράση χαμηλής έντασης

Επεμβάσεις σ' έναν επαρχιακό δρόμο

Πριν κάμποσες βδομάδες είχε αρχίσει μια έρευνα που αφορούσε σ’ ένα περίεργο έργο που είχε εκτελεστεί ακριβώς πάνω στην περίοδο των εκλογών και δυο μήνες μετά αστόχησε. Η έρευνα τελικά ολοκληρώθηκε προχτές. Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή.

Πρωτάκουσα για την αστοχία στο έργο τέλη Φεβρουαρίου. Συγκεκριμένα το Σάββατο 21 Φεβ 15 ένας συνταξιούχος ήδη συνάδελφός μου ζήτησε να επισκεφτούμε την περιοχή της ζημιάς. Αυτή βρίσκεται 1850 μέτρα  από την διασταύρωση με τον επαρχιακό δρόμο πάνω στον κοινοτική οδική  σύνδεση Παλατιτσίων με Συκιά. Στο σημείο αν και είχαν γίνει πρόσφατα επισκευές  είχε ολισθήσει το επίχωμά του δρόμου. Γνώριζα το έργο από την περίοδο που εκτελείτο. Και τότε το είχα επισκεφτεί μαζί με τον ίδιο συνάδελφο ο οποίος ως πρώην Προϊστάμενος της ΤΥΔΚ (Νομαρχιακή Τεχνική Υπηρεσία που καταργήθηκε τέλη του 2010 και ασχολείτο με μικρά και μεσαία Νομαρχιακά τεχνικά έργα) ισχυριζόταν ότι η επέμβαση δεν ήταν παρά μια τεράστια σπατάλη. Συγκεκριμένα υπήρχε ένα τμήμα του δρόμου μήκους όχι πάνω από 200 μέτρα όπου χρόνιζε μια κατολίσθηση. Ο δρόμος ήταν επικίνδυνος για όλα τα οχήματα κυρίως όμως για τα δίτροχα. Οι Καποδιστριακοί δήμοι, αλλά και νωρίτερα οι κοινότητες, είχαν ασχοληθεί χωρίς επιτυχία με το πρόβλημα. Διαθέτοντας περιορισμένα μέσα και αντιμετωπίζοντας το θέμα επιφανειακά και, απ’ ότι ακούγεται, παραμονές εκλογικών αναμετρήσεων, απεδείχθησαν ατελέσφοροι και η μικρή εκείνη περιοχή εκτός από ένα επικίνδυνο μέρος για τα οχήματα είχε καταντήσει και πίθος των Δαναΐδων για το δημόσιο χρήμα. Το 2013 έγινε μια νέα μελέτη που υλοποιήθηκε το 2014 και σε λίγους μήνες ο δρόμος εμφάνισε τα ίδια προβλήματα. Ο συνάδελφος και φίλος μου έδωσε κι ένα εκτυπωμένο απόσπασμα από ενημερωτικό ιστότοποστο όπου φαινόταν ότι ο δημοτικός Σύμβουλος Βεροίας Γεώργιος Γουλτίδης (αντιπολίτευση) κατηγορούσε τον Αντιδήμαρχο Τεχνικών του Δήμου Βεροίας «για σπατάλη 100.000 €». Αρκετά αργότερα απέκτησα και τα πρακτικά εκείνης της συνεδριάσεως (ως συνημμένο στοιχείο 12)

Την μεθεπομένη 24 02 15 ζήτησα με αίτησή μου από τον Δήμο Βεροίας το συμβόλαιο ανάθεσης μελέτης στο μελετητικό γραφείο που έκανε την άστοχη μελετητική επιλογή. Στην πορεία όμως και μετά από περιορισμένη διαδικτυακή έρευνα παρακολούθησα ένα video στο οποίο φαινόταν ο Δημοτικός σύμβουλος Γιώργος Γουλτίδης να ερωτά για την σπατάλη και τον Αντιδήμαρχο να απαντά πως δεν έγινε μελέτη αλλά η Υπηρεσία συμβουλεύτηκε τους ειδικούς Μηχανικούς της Εγνατίας Οδού ΑΕ (ΕΟ ΑΕ). Εκεί ο αντιδήμαρχος συμπλήρωνε πως ότι έγινε δεν ήταν παρά ένα είδος σωστικής επέμβασης και πως για την καθίζηση έφταιγαν οι έντονες βροχοπτώσεις του Δεκεμβρίου του 2014. Κι ενώ η Υπηρεσία μου είχε ήδη απαντήσει, αλλά εγώ δεν είχα λάβει την απάντηση λόγω καθυστερήσεως του ταχυδρομείου, έκανα δεύτερη αίτηση την 02 03 15 ζητώντας πλέον το αντίγραφο της εκθέσεως των μηχανικών της ΕΟ ΑΕ καθώς και την μελέτη που έκαναν οι μηχανικοί της Τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου Βεροίας. Την μεθεπόμενη μου δόθηκαν και τα έγγραφα που ζητούσα. Ενδιαφέρον παρουσίασε το ότι το έγγραφο που μου δόθηκε ως έκθεση των Μηχανικών της Εγνατίας ήταν ανυπόγραφο και η συνημμένη Τεχνική Έκθεση της μελέτης των στελεχών της υπηρεσίας περιείχε αντίστοιχους, αλλά όχι ταυτόσημους ισχυρισμούς. Τότε έμαθα πως και στο επόμενο Δημοτικό συμβούλιο, (23 02 15) ο Δημοτικός Σύμβουλος Γιάννης Παπαγιάννης έθεσε κι αυτός το θέμα.

Επιδίωξα συνάντηση με τον δημοτικό σύμβουλο Γιώργο Γουλτίδη από τον οποίο έμαθα ότι:  Κατ΄ αρχήν τα χρήματα που χάθηκαν ήταν 65.000 €, (ο προϋπολογισμός ήταν μεν 100.000 € αλλά ο εργολάβος έδωσε μια γενναία έκπτωση). Στη συνέχεια ότι έγινε διορισμός επιτροπής διαπίστωσης δηλωθεισών βλαβών κατά το άρθρο 58 του 3669/2008 σε διαδικασία στην οποία συμμετείχε κι αυτός. Του ζήτησα το πρακτικό και μου το έφερε. Ήταν απόσπασμα πρακτικών του Δημ. Συμβουλίου της πόλης της 17 Δεκεμβρίου 2014. Σε επόμενη συνάντησή μας μου έφερε και το πρωτόκολλο  της επιτροπής που συντάχθηκε την 13 01 15 και εκτιμά τις βλάβες, εικάζει αίτια, προτείνει θεραπεία και  υπολογίζει το κόστος της. (4524 €).Η βασική θέση του συμβούλου ήταν πως οι τρεις Καποδιστριακοί δήμαρχοι  Νικόλαος Παπαποστόλου , ο Χρυσόστομος Χατζοπουλος και ο Δημήτριος Μελιόπουλος (στο Δημοτικό συμβούλιο του οποίου ήταν αντιδήμαρχος) ασχολήθηκαν με την χρονίζουσα βλάβη. Δεν το έπραξαν ίσως με τον επαγγελματισμό που όφειλαν να δείξουν, το έκαναν προεκλογικά αλλά σίγουρα δεν ήσαν αδιάφοροι. Κάθε επέμβαση κατάληγε σε νέα ολίσθηση του επιχώματος της οδού και καταστροφή  του καταστρώματος με έντονες βυθίσεις που συχνά ήταν σκαλοπάτια των 30 εκατοστών. Τα έργα αυτά συνήθως τα επέβλεπε και τα διαχειριζόταν η ΤΥΔΚ.

Στο δημοτικό συμβούλιο της 09 03 15 το θέμα ξανασυζητήθηκε με την ευκαιρία της παραλαβής από το ΔΣ του πρωτοκόλλου βλαβών και τα πρακτικά είναι ήδη στη διάθεση κάθε πολίτη.. Εκεί πάντως ο Γ. Γουλτίδης υπαινίχθηκε πως το έργο ήταν προεκλογικό. Διαβάζοντας τα έγγραφα που πήρα στα χέρια μου μετά την μικρή αυτή έρευνα, κατέληξα ότι  αντιδήμαρχος Τεχνικών ήταν εν επιγνώσει ότι οι επεμβάσεις του θα αστοχούσαν αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους. διότι

1.                        Κατάγεται από την Βεργίνα και πηγαινοέρχεται συχνά εκεί. Έτσι θα ήξερε ότι τρεις προηγούμενοι Δήμαρχοι έκαναν επεμβάσεις στο σημείο αυτό και αστόχησαν όλες. Οι τρεις δήμαρχοι ήσαν οι Νικόλαος Παπαποστόλου του Κωνσταντίνου, το 2002 ο Χρυσόστομος Χατζοπουλος και το 1998 ο Δημήτριος Μελιόπουλος. Την μαρτυρία αυτή μετάφερε και στο Δημοτικό συμβούλιο την 09 03 15 ο πρώην αντιδήμαρχος επί δημαρχίας Μελιόπουλου δημοτικός σύμβουλος Γεωργιος Γουλτίδης.

2.                        Τα έργα τα αναλάμβανε η τότε ΤΥΔΚ (Νομαρχιακή Υπηρεσία έργων). Εκεί υπηρετούσε και η συνυπογράφουσα την μελέτη του έργου της επεμβάσεως προϊσταμένη του ΤΤΣΕ του Δήμου Βεροίας η οποία μάλιστα είχε επιβλέψει και έργα στον τότε Δήμο Βεργίνας. Η αστοχία των επεμβάσεων δεν μπορεί παρά της ήταν γνωστή και φυσικά να πληροφόρησε τον αντιδήμαρχο πολιτικό προϊστάμενό της .

3.                        Ο μελετητής του έργου μηχανικός της υπηρεσίας Τοπογράφος κ. Χρήστος Σέρμπος αναφέρει στην Τεχνική Έκθεση της μελέτης του: «Επειδή η καθίζηση προέρχεται σύμφωνα με γεωλογικές εκτιμήσεις από ροή κατά πλάτος της οδού επιφανειακών αλλά κυρίως υπόγειων υδάτων και μέχρι την εκπόνηση εκτενούς γεωλογικής-γεωτεχνικής μελέτης που θα καλύψει την ευρύτερη περιοχή θα προτείνει τα απαραίτητα τεχνικά έργα για την αντιμετώπιση του γεωλογικού φαινομένου που εξελίσσεται…». Ομολογεί δηλαδή ότι πως ότι κι αν κάνει δεν πρόκειται να θεραπεύσει το πρόβλημα κάτι που αποκλείεται να μη διάβασε ο Αντιδήμαρχος.

4.                        Στο από 13 01 15 πόρισμα της επιτροπής για την διαπίστωση δηλωθέντων βλαβών για το έργο «Αποκατάσταση οδού Συκιά- Παλατίτσια» στο άρθρο 3 Ευθύνη αναδόχου αναφέρεται  «…Παρόλα αυτά διαπιστώθηκε υποχώρηση τμήματος του οδοστρώματος (κατολίσθηση), η οποία όμως δεν οφείλεται σε κακοτεχνία του αναδόχου, αλλά στη γεωλογική δομή της περιοχής και την κίνηση των υπόγειων νερών κατάντη του τεχνικού έργου αποστράγγισης. Το φαινόμενο της κατολίσθησης επιταχύνθηκε και από τις έντονες βροχοπτώσεις που εκδηλώθηκαν κατά την προηγούμενη χρονική περίοδο και είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της υπόγειας υδροφορίας στη περιοχή». Η επιτροπή ομολογεί λοιπόν ότι το φαινόμενο θα συνέβαινε. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή αποτελείται από επιστήμονες του Δήμου. Ένα πολιτικό Μηχανικό (Ευθ. Γκαβανάς) μια τοπογράφο η οποία μοιράζεται το γραφείο της με τον κ. Σέρμπο (Ψάρρα Κων/να)και ενός γεωλόγου του δήμου (Κηριμκιρίδης Ιορδάνης), άνθρωποι δηλαδή που ήσαν και είναι στον στενό κύκλο των συνεργατών του αντιδημάρχου και μπορούσε να τους συμβουλευτεί εύκολα, αν όχι να τον έχουν προειδοποιήσει με δική τους πρωτοβουλία.

5.                        Το έργο ενώ είχε μελετηθεί από το 2013, κατασκευάστηκε το 2014 κατά την προεκλογική περίοδο και ολοκληρώθηκε μετά το τέλος της, για να πάθει ζημιές δύο μήνες μετά. Η επιλογή του χρόνου εκτέλεσης του έργου προβληματίζει για το αν ο Αντιδήμαρχος ήταν ή όχι εν επιγνώσει ότι αυτό  θα αστοχούσε ούτως ή άλλως. 

6.                        Η δικαιολογία περί ισχυρών βροχοπτώσεων την περίοδο από 02 12 έως 08 12 είναι έωλη. Ναι, η βροχόπτωση εκείνης της εβδομάδας αντιστοιχεί στο 1/10 της συνολικής ετήσιας αλλά το μέγεθος της υδρογεωλογικής λεκάνης απορροής όπως και το μεγάλο ρείθρο που κατασκευάστηκε στην ανάντη πλευρά του επιχώματος αποκλείουν την μεγάλη βροχόπτωση από αίτιο της ολίσθησης ή ακόμη και από αίτιο της επιτάχυνσης του φαινομένου. Στο συνημμένο υπάρχει εκτυπωμένο αντίγραφο της ιστοσελίδας meteo.gr που αναφέρεται στον καιρό του Δεκεμβρίου του 2014 σε δύο γειτονικούς μετεωρολογικούς σταθμούς. Των Ριζωμάτων και του Μακροχωρίου. Του Σταθμού των Ριζωμάτων από τον αντίστοιχο μήνα του ’13 και του ’12 και για τον σταθμό του Μακροχωρίου του ’11,’09, και ’08. Με μια ματιά και χωρίς να είναι κανείς μετεωρολόγος αντιλαμβάνεται πως ούτε κατακλυσμός υπήρξε ούτε φυσικά «κατέρρευσαν γέφυρες» πουθενά στο Νομό Ημαθίας, κατά τον ισχυρισμό του Αντιδημάρχου Τεχνικών. Επίσης στην περιοχή ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας με τις περισσότερες βροχοπτώσεις και τα μετεωρολογικά φαινόμενα εκείνης της εβδομάδας ήταν συνήθη. Αν κρίνει κανείς τέλος ότι η επιτροπή βλαβών ορίζεται ήδη από την 17 12 15 σε τακτική συνεδρίαση του ΔΣ Βεροίας, τότε συμπεραίνεται ότι οι βροχές δεν πρέπει να είχαν καμιά σχέση με το φαινόμενο.

7.                        Στο ανυπόγραφο κείμενο που έμοιαζε περισσότερο με δελτίο τύπου που μου δόθηκε μετά την δεύτερη αίτησή μου, αναφέρει «Με βάση δηλαδή τη συνήθη πρακτική σε αντίστοιχες περιπτώσεις κατολισθήσεων, που θεωρούνται εξειδικευμένο αντικείμενο, τόσο η ολοκλήρωση της γεωτεχνικής έρευνας, όσο και της γεωτεχνικής μελέτης απαιτούν αξιοσημείωτο χρόνο υλοποίησης και χρηματικό κόστος (ανάθεση σύμβασης, χρηματοδότηση κλπ). Τα δεν μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου είναι συνήθως μέτρα προσανατολισμένα στην επιφανειακή και βαθιά αποστράγγιση της περιοχής από τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα με κατασκευή δικτύων αποστράγγισης ή και στην δυσμενέστερη των περιπτώσεων συνδυασμός και με μέτρα ενίσχυσης του εδάφους (πασσάλους, μικροπασσάλουςκλπ). Σε κάθε περίπτωση προτάθηκε να ληφθούν άμεσα προληπτικά μέτρα «επιβράδυνσης» του φαινομένου, που στόχο θα έχουν την όσο το δυνατό καλύτερη αποστράγγιση της περιοχής, με επιφανειακή τάφρο οφρύος για την αποστράγγιση από τα επιφανειακά ύδατα και σειρές υπόγειων ανάντη στραγγιστηρίων για την αποστράγγιση των υπόγειων υδάτων.». Πέραν του ότι το κείμενο δεν έφερε την υπογραφή κανενός, παρά μόνον το όνομα Δ. Σαρηγιάννης Δρ. Πολιτικός Μηχανικός ΜSc DIC στο τέλος,  αλλά και το ότι η ημερομηνία του ήταν 16/12/2014, μετά δηλαδή την αστοχία του επιχώματος, τα όσα περιείχε ουσιαστικά υπογραμμίζουν το άσκοπο μιας επιπόλαιας επεμβάσεως.

8.                        Τέλος υπάρχει και μια ασυμβατότητα στις ημερομηνίες. Το νερό ρέει υπόγεια. Το κάνει όμως με ταχύτητα ενός χιλιομέτρου ετησίως. Από την άλλη για να εισαχθεί ένα θέμα στην ημερήσια διάταξη απαιτούνται συνήθως 15 ημέρες. Δηλαδή είχαμε συνδυασμό μιας αργής φυσικής και μια αργής διοικητικής διαδικασίας οι οποίες όπως  απήτησαν εννιά (9) ημερολογιακές ημέρες για να ολοκληρωθούν. Η τελευταία βροχή, όπως ισχυρίζεται η επιτροπή παραλαβής βλαβών αλλά και όπως φαίνεται στα μετεωρολογικά αρχεία ήταν την 8 Δεκεμβρίου. Είχαμε είσοδο του νερού της βροχής στον υπόγειο ορίζοντα, ροή μέχρι το επίχωμα του δρόμου, ολίσθηση του επιχώματος και εκδήλωση της βλάβης, αναφορά της βλάβης στην τεχνική υπηρεσία, σύνταξη του εισηγητικού για την σύγκλιση της επιτροπής διαπίστωσης βλαβών και ένταξη του θέματος στην ημερήσια διάταξη για να έχουμε συζήτηση του θέματος την 17 Δεκεμβρίου. Οι ημερομηνίες δεν ταιριάζουν. Η μόνη λογική εξήγηση είναι πως η αστοχία είχε ξεκινήσει νωρίτερα, για την ακρίβεια δεν σταμάτησε ποτέ, γιατί η λύση που δόθηκε ήταν πέρα για πέρα εκτός θέματος. Τα παραπάνω με την προϋπόθεση η φθορά να μην προκλήθηκε από επιφανειακά ύδατα. Αυτά όμως απομακρύνονταν από τον τεράστιο αγωγό που κατασκευάστηκε παράλληλα με τον δρόμο στην ανάντη πλευρά αντί ρείθρου.

Για τους ίδιους λόγους δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι οι Δημοτικοί Υπάλληλοι που ενεπλάκησαν στις διαδικασίες του έργου δεν γνώριζαν αφενός μεν ότι το κονδύλι που θα διατεθεί θα σπαταληθεί και αφετέρου ότι μια εδαφοτεχνική μελέτη με εργασία πεδίου,  εργαστηρίου και αναλυτική προσέγγιση θα κόστιζε λιγότερο από το «πασάλειμμα» που έγινε και δεν θα διαρκούσε περισσότερο από τέσσερεις μήνες για να εκτελεστεί και άλλους τόσους προκειμένου να προκηρυχθεί και να ανατεθεί.  Κι όλα αυτά τη στιγμή που υπήρχε ακόμη μια εναλλακτική λύση. Να αλλάξει η χάραξη του δρόμου σε μήκος 500 μέτρων και να παρακαμφθεί το σημείο της κατολίσθησης. Επειδή τέλος έχει αρκετές φορές αναφερθεί η ανάγκη για μια ευρύτερη μελέτη που για όλα τα Πιέρια όρη, οι Μηχανικοί του δήμου γνωρίζουν καλά πως εδαφοτεχνικές μελέτες γίνονται είτε για να προβλέψουν και να αποτρέψουν ζημίες είτε για να τις διορθώσουν. Ποτέ δεν γίνονται για έναν ολόκληρο ορεινό όγκο εκτός κι αν πρόκειται για ένα στρατηγικό έργο μεγάλης οικονομικής ή στρατιωτικής σημασίας. Έτσι ο λόγος για τον οποίον έβαλαν την υπογραφή τους σε μια τόσο άσκοπη και επιζήμια ενέργεια δεν μπορεί ούτε καν να σκιαγραφηθεί.

Τέλος υπάρχει και κάτι νόστιμο. Αυτό είναι τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών του 2014 όπως αυτά ανακτήθηκαν από το site Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η παράταξη που σήμερα διοικεί τον δήμο και αποτελεί άμεση συνέχεια της προηγούμενης, την πρώτη Κυριακή πήρε 25,45% των ψήφων και αναδείχθηκε δεύτερη με τον πρώτο να έχει πάρει το 33,62%. Αντίθετα στον πρώην δήμο Βεργίνας αναδείχθηκε πρώτη με ποσοστό 35,83% με τον δεύτερο να παίρνει 35,98%, για να πάρει στην πρώην κοινότητα Συκιάς το ποσοστό των 36,56% με τον δεύτερο να παίρνει 29,91%. Τα ποσοστά αποτελούν προφανώς αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Παρόλα αυτά όσο πλησιάζουμε στην περιοχή του επίδικου έργου γέρνουν όλο και περισσότερο προς το μέρος της παράταξης που το σχεδίασε και το εκτέλεσε.

Όλα τα παραπάνω μαζί με έγγραφα φωτογραφίες  κλπ βρίσκονται ήδη στα χέρια της δικαιοσύνης.